آبياري باراني روشي است كه آب با فشاري بيش از يك اتمسفر در درون لوله هايي جريان پيدا كرده و درروي گياه به صورت باران توسط نازلهايي كه به آب پاش معروفند پاشيده مي شود. آبياري باراني يكي از روشهاي نوين آبياري در جهان به شمار مي رود كه استفاده از آن در ۴۰ سال اخير بيشتر متداول شده است . بطور كلي مي توان گفت كه آبياري باراني از زماني كه لوله هاي سبك با اتصالات سريع و آسان به بازار عرضه شد ، توسعه يافته است.
در اين روش آب با سرعتي مساوي و يا كمتر از نفوذ پذيري خاك ، به صورت باران بر سطح زمين پخش مي شود تا خاك فرصت نفوذ پيدا كند . چنانچه شدت بارش بيش از سرعت نفوذ باشد در سطح مزرعه رواناب ايجاد شده و راندمان آبياري كم خواهد شد . به طور كلي آبياري به روش باراني رادر اغلب شرايط مانند مناطق شيبدار ، خاكهاي سبك ، سنگين و شرايطي كه آبياري به طريق ثقلي امكان پذير نيست ، مي توان اجرا نمود.
مزايا و معايب آبياري باراني :
هر نوع روش آبياري داراي يك سري معايب و مزايايي است كه بادرنظر گرفتن مجموعه اين معايب و مزايا بايد اقدام به انتخاب و طراحي روش آبياري نمود.
الف – توانايي ها و مزايا :
ـ حذف عمليات تسطيح و كاهش هزينه هاي آماده سازي اراضي
ـ تهويه خاك به راحتي انجام مي شود .
ـ مبارزه با يخبندان ، آفات و انگل ها ميسر است .
ـ هزينه نيروي كارگري در مقايسه با روشهاي آبياري سطحي كمتر است .
ـ تلفات بصورت رواناب و فرسايش خاك در اين روش به حداقل مي رسد .
ـ راندمان آبياري در مقايسه با روشهاي سنتي بيشتر است .
ـ بازده محصولات آبياري باراني در اغلب موارد بيشتر از آبياري سطحي است .
ـ زمين كمتري براي مسير انتقال آب هدر مي رود .
ـ امكان آبياري در اراضي كم عمق وجود دارد .
ـ در اغلب محصولات آبياري باراني باعث افزايش رشد مي شود .
ـ امكان آبياري در اغلب خاكها وجود دارد .
ـ امكان آبياري در اراضي شيبدار وجود دارد .
ـ امكان آبياري در اغلب شرايط آب و هوايي وجود دارد .
ب ـ معايب آبياري بارانــي :
ـ در صورت وجود باد يكنواختي توزيع كاهش مي يابد .
ـ كمبود توان فني در مناطق دورافتاده وجود دارد .
ـ شدت تبخير در مناطق گرم و خشك زياد بوده لذا تلفات در اين مناطق زياداست .
ـ در مناطقي كه باد شديد است تلفات آب زياد است .
ـ به دليل خسارت زدن به برگ محصولات، در اين روش استفاده از آبهاي با كيفيت پايين ممكن نيست .
شرايطي كه آبياري باراني توصيه مي شود :
ـــ براي آبياري گياهاني كه داراي ريشه كم عمق هستند .
ـــ در اراضي با شيب زياد و با عمق كم خاك زراعي
ـــ در اراضي با نفوذ پذيري زياد
ـــ در مورد محصولاتي كه بصورت متراكم كشت مي شوند .
